Hiện nay Thu hồi đất là phải thường xuyên tại nhiều địa phương khi nhắc đến một dự án nào đó. Cùng tìm hiểu về thu hồi đất qua bài viết này.

Nông nghiệp hay đất công nghiệp đều thuộc sở hữu của nhà nước. Khi xuất hiện các dự án nhằm phát triển kinh tế, nhà nước sẽ tiến hành thu hồi đất theo quy định. Việc thu hồi đất là gì, thu hồi đất phải thỏa thuận với dân trước hay không và những thông tin về thu hồi đất mới nhất sẽ được đề cập ngay trong bài viết dưới đây.

Tham khảo giá đất tỉnh Bình Dương:

Thu hồi đất là gì?

Thu hồi đất là một hành động được nhà nước thực thi để thu hồi lại quyền sử dụng đất của con người, hộ gia đình, tổ chức và cá nhân đã được nhà nước trao quyền sử dụng. Theo Điều 3 của Luật đất đai năm 2013, việc thu hồi được thực hiện khi địa phương và nhà nước có kế hoạch xây dựng những dự án như trường học, bệnh viện, doanh trại quân đội…

Ngoài ra khi người sử dụng đất có dấu hiệu vi phạm pháp luật về đất đai nhà ở thì nhà nước cũng sẽ thu hồi quỹ đất theo quy định. Việc thu hồi đất phải thỏa thuận với dân và cần được thông báo trước.

Đối tượng thu hồi đất

Không phải ở trường hợp nào nhà nước cũng có thể thu hồi lại đất. Sau khi đã biết được các khái niệm thu hồi đất là gì, ở cùng tìm hiểu thêm về những đối tượng thu hồi đất thường gặp

Đất bị thu hồi vì lợi ích quốc gia công cộng, vì mục đích quốc phòng an ninh.

Nhà nước tiến hành tịch thu lại đất theo pháp luật khi khu đất đó nằm trong các dự án với mục đích quốc phòng an ninh và phát triển kinh tế và có trong kế hoạch của cấp huyện, cấp tỉnh đã đưa ra và được chính phủ phê duyệt. Các dự án đều trong lộ trình có sẵn và cần được thông báo rộng rãi.

• Với trường hợp tịch thu đất vì mục đích là xây dựng các công trình an ninh quốc phòng để làm nơi làm việc của công an, bộ đội, quân đội thì bắt buộc người dân phải tuân theo. Ngoài ra tại Điều 61 của Luật Đất đai, khu đất trong kế hoạch xây dựng làm nơi căn cứ quân sự, xây dựng thành trường bắn, thao trường hay khu thử nghiệm đều được tiến hành tịch thu đất theo quy định
• Với trường hợp dùng đất dân cư để phát triển xã hội kinh tế hoặc phục vụ cho lợi ích chung của quốc gia như: xây dựng khu đô thị, khu công nghiệp, các công trình trụ sở cơ quan, công trình giao thông, thủy lợi đều được quy định tại Điều 62 của Luật Đất đai thì nhà nước cũng hoàn toàn có thể tiến hành tịch thu lại đất. Ngoài ra Quốc hội hoặc Thủ tướng Chính phủ cũng cần phải chấp thuận và đồng ý phê duyệt thì chính quyền địa phương mới được phép thông báo đến nhân dân.

Thu hồi đất cho người sử dụng có những hành vi trái pháp luật

Hành vi sử dụng đất trái pháp luật phổ biến nhất thường là sử dụng đất không đúng mục đích. Nhà nước sẽ tiến hành thu hồi khi đã phát hiện ra hành động vi phạm và phạt hành chính trước đó nhưng vẫn còn tái diễn. Người dân được cấp đất để sử dụng vào một mục đích nhưng cố tình có các động cơ hoàn toàn trái ngược với mục đích ban đầu sẽ được xác định là có hành vi sử dụng không đúng mục đích. theo  Điều 64 Luật đất đai năm 2013, Điều 15, Điều 66, 100 Nghị định 43/2014/NĐ-CP.

• Các hành vi cố ý hủy hoại khu đất khi đang được sử dụng đều có thể bị tịch thu. Các hành động như đào, xới, múc, san lấp khiến khu đất bị biến dạng và giảm hiệu suất khả năng sử dụng chứng tỏ đối tượng này không có nhu cầu sử dụng đất nữa, do đó nhà nước tiến hành tịch thu là hoàn toàn hợp lý. Ngoài ra khi cố ý hủy hoại đất sẽ có thể gây ảnh hưởng đến môi trường, gây ô nhiễm nguồn tài nguyên đất, chính vì vậy nhà nước sẽ tiến hành tịch thu và trao lại cho những người thực sự cần.
• Các hành vi cố tình chuyển nhượng cho tặng quyền sử dụng đất cho một đối tượng khác dù biết rằng pháp luật chưa cho phép đều bị tiến hành tịch thu theo quy định tại Điều 191 của Luật đất đai.
• Khi có hành vi thiếu trách nhiệm và để khu đất ở của mình bị xâm lấn thì sẽ bị tịch thu. Nhà nước giao đất để cá nhân, gia đình, tổ chức quản lý và sử dụng, tuy nhiên nếu không bảo vệ và gìn giữ được diện tích đất như ban đầu sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình quản lý đất đai của địa phương sẽ lập tức bị tịch thu.

Trình tự thu hồi đất

Để tiến hành thu hồi, nhà nước và địa phương cũng như người dân cần làm theo trình tự như sau:

Bước 1: Thông báo thu hồi đất

Tại Khoản 1 Điều 69 của Luật đất đai, thông báo tịch hồi lại đất cần được thông báo trước ít nhất là một tuần. Địa phương có thể gửi thông báo thu hồi đến từng gia đình, từng cá nhân hoặc thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng. Ngoài ra các văn bản về việc tịch thu khu đất sẽ được niêm yết tại khu dân cư, khu có đông người dân để đảm bảo ai cũng nắm bắt được thông tin này.

Bước 2: Khảo sát và điều tra thị trường thực tế

Việc kiểm đếm và đo đạc đối với khu đất bị tịch thu là vô cùng quan trọng. Sau khi tiến hành điều tra và khảo sát, UBND xã sẽ phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ thu hồi để tiến hành giải phóng mặt bằng và bồi thường cho người dân. Nếu sau 10 ngày vận động mà người dân vẫn không chịu phối hợp thu hồi theo như kế hoạch ban đầu thì UBND cấp huyện sẽ tiến hành can thiệp.

Bước 3: Thẩm định phương án bồi thường, tái định cư ổn định cho dân cư

Để lập các phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho nhân dân, UBND các cấp sẽ lập biên bản để lấy ý kiến từ phía dân theo hình thức gặp mặt và họp trực tiếp, đặc biệt là với người dân trong khu vực có đất bị tịch thu.

Bước 4: Quyết định thu hồi và phê duyệt các phương án bồi thường hỗ trợ và tái định cư

Sau khi thiết lập và thẩm định các phương án đưa ra, UBND cấp tỉnh và huyện sẽ quyết định về phương pháp bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho nhân dân. Cơ quan chức năng tổ chức giải phóng mặt bằng và phổ biến quyết định đến từng nhà dân, niêm yết thông tin trên trụ sở của ban giám đốc, nơi sinh hoạt chung của khu dân cư.

Nếu các cá nhân hoặc hộ gia đình không hợp tác dù đã được thuyết phục và vận động nằm trong dự án tịch thu khu đất thì chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc huyện sẽ ra quyết định cưỡng chế.

Bước 5: Cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất

Theo nguyên tắc của luật đất đai, hành động cưỡng chế để thực hiện tịch thu lại đất cần đảm bảo tính dân chủ, khách quan và trật tự an ninh theo khu vực. Hành động cưỡng chế cần được thực hiện vào giờ hành chính và người tham gia cưỡng chế phải là người được cấp quyền làm nhiệm vụ.

Nếu các tổ chức, gia đình hoặc cá nhân có bất cứ khiếu nại nào về việc tịch thu đất sẽ được giải quyết bởi ủy ban nhân dân cấp huyện trở lên. Trong quá trình khiếu nại nếu chưa được giải quyết thì việc thu hồi vẫn diễn ra như theo kế hoạch

Người dân có được thỏa thuận đền bù thu hồi đất?

Số tiền đền bù mà người dân nhận được luôn mà cái được quan tâm nhất, đặc biệt là cấp độ kế hoạch thu hồi đất nông nghiệp. Vậy liệu người dân có được thỏa thuận về giá đền bù khi bị thu hồi hay không?

Trên thực tế tiền bồi thường về đất đai bị tịch thu có giá thấp hơn rất nhiều so với giá trên thị trường. Thông thường sẽ có hai trường hợp để quyết định người dân có được thỏa thuận về giá hay không.

• Trường hợp 1: Nếu nhà bị tịch thu đất để phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích chung của toàn quốc gia thì người dân sẽ được bồi thường giá đất như trong quy định của pháp luật mà UBND các cấp đã ban hành. Do đó người dân sẽ không được thỏa thuận về giá khi bị thu lại đất.
• Trường hợp 2: Nếu việc tịch thu đất phục vụ cho các dự án vì lợi ích riêng của doanh nghiệp thì người dân có thể thỏa thuận giá mua bán để nâng cao lợi ích của mình. Đây là hình thức chuyển nhượng lại quyền sở hữu do đó sẽ không có giá bồi thường được quy định sẵn.

Các trường hợp thu hồi đất nông nghiệp thường gặp

Mua bán đất TP.HCM giá tốt:

Thu hồi đất nông nghiệp để bán đấu giá

Trong nhiều trường hợp, địa phương tiến hành tịch thu lại đất nông nghiệp để bán đấu giá giúp nhân dân trong phát triển kinh tế qua khu đất ở đang không sử dụng đến.

Khi đất được tịch thu để đấu giá, bạn có thể chủ động thỏa thuận về giá đền bù. Ngoài ra diện tích đất được tịch thu trong trường hợp nào cũng cần phải được đo đạc và kiểm điểm một cách kỹ lưỡng để phục vụ cho việc đấu giá.

Thu hồi đất nông nghiệp có được tái định cư

Hình thức tái định cư là một trong những cách mà nhà nước tham gia nhằm hỗ trợ cho người dân bị thu hồi lại đất. Khi tiến hành thu hồi đất nông nghiệp có được tái định cư nên bạn có thể hoàn toàn yên tâm. Các phương án tái định cư phải được phê duyệt theo quy định của nhà nước và công bố công khai đến từng người dân.

Những người khi bị tịch thu đất được bố trí tái định cư tại chỗ nếu ở khu đất có đủ điều kiện theo Điều 86 của Luật đất đai. Nếu cá nhân, gia đình phối hợp để bàn giao mặt bằng sẽ được ưu tiên có vị trí tái định cư thuận lợi.

Trên đây là những thông tin về việc thu hồi đất chi tiết và đầy đủ nhất. Biết được các đối tượng thu hồi đất, trình tự thu hồi đất và những lưu ý liên quan đều sẽ giúp ích cho bạn trong tương lai. Hy vọng bài viết đem lại cho bạn nhiều kiến thức hữu ích.