Theo BS CKII Nguyễn Tấn Khoa - nguyên Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Yên, quá trình giảm cân thành công đòi hỏi nhiều thời gian và tính kiên trì. Nhiều người thừa cân, béo phì chọn cách nhịn ăn, kiêng khem thái quá đều không thể đạt hiệu quả và có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe về lâu dài. Dưới đây là những điều bạn không nên làm khi bắt đầu kế hoạch giảm cân và cách thực hiện đúng.

Dùng quá nhiều thực phẩm ăn kiêng

Những thực phẩm dán nhãn chứa ít béo hoặc đồ ăn kiêng được xem là những lựa chọn lành mạnh, giúp giảm cân. Tuy nhiên, chúng đều trải qua quá trình chế biến và một số loại có thể được nạp thêm đường để cải thiện hương vị (Ví dụ: trong 170 g sữa chua ít béo chứa 23,5 g đường).

Ngoài ra, các sản phẩm ít chất béo cũng làm cơ thể nhanh thấy đói, khiến chúng ta muốn ăn nhiều thức ăn hơn nhu cầu hằng ngày. Một báo cáo trên tạp chí PLOS One cho thấy, các loại đồ uống cho người ăn kiêng không mang đến lợi ích giảm cân. Các nhà khoa học lý giải, thức uống ăn kiêng làm giảm khả năng tiếp nhận vị ngọt và khiến chúng ta nạp nhiều hơn thực phẩm ngọt truyền thống; từ đó dẫn đến tiêu thụ nhiều calo hơn.

Lời khuyên: Những người muốn giảm cân có thể chọn kết hợp các loại thực phẩm bổ dưỡng, ít chế biến thay vì các loại thực phẩm ít béo hoặc ăn kiêng. Nếu bạn muốn bổ sung, trái cây và rau quả là những lựa chọn hợp lý hơn so với các thực phẩm đóng hộp hoặc đông lạnh.

Cắt bỏ các nhóm thực phẩm

Ngoại trừ chứng không dung nạp đường sữa hoặc bệnh celiac, việc ăn kiêng hoàn toàn một nhóm thực phẩm không chỉ thiếu tính bền vững mà còn nguy hại cho sức khỏe. Trên thực tế, ngũ cốc nguyên hạt rất giàu vitamin B. Chúng giúp cung cấp năng lượng và chất xơ làm chậm quá trình tiêu hóa. Thêm vào đó, thực phẩm nhiều carb còn là nguồn năng lượng thiết yếu nên việc cắt bỏ hoàn toàn nhóm thực phẩm này khỏi chế độ ăn uống có thể gây ra tình trạng kiệt sức, khó chịu và thờ ơ.

Lời khuyên: Chế độ ăn uống kém cũng có thể gây ra các bệnh cao huyết áp và tiểu đường, do có liên quan đến việc ăn uống không đúng cách. Vì vậy, những người béo phì nên kết hợp đa dạng các loại thực phẩm để đảm bảo dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, không ăn quá no và khi ăn luôn tập trung, không xao lãng.

Ăn bữa tối khi quá muộn

Ăn quá gần giờ đi ngủ có thể gây khó ngủ do cơ thể đang làm việc để tiêu hóa bữa ăn đó. Ngoài cảm giác khó chịu vì ngủ không đủ giấc, thói quen này còn làm mức hormone đói ghrelin trở nên cao hơn vào ngày hôm sau. Điều này khiến cơ thể buộc phải ăn nhiều để khỏa lấp cảm giác đói cồn cào và não bộ cũng ít có khả năng kiểm soát khẩu phần ăn hơn bình thường.

Lời khuyên: Thói quen ăn tối sớm từ 2-3 giờ đồng hồ trước khi ngủ có thể mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe và giúp giảm cân. Nhiều nghiên cứu cho thấy, ăn tối sớm sẽ khiến bạn ít có cảm giác thèm ăn vặt, kiểm soát tốt lượng thức ăn. Hơn nữa, bạn cũng thấy nhẹ nhàng, dễ chịu hơn, dễ ngủ hơn và ngủ sâu giấc hơn.

Phụ thuộc vào thực phẩm bổ sung

Thực phẩm bổ sung với công dụng hỗ trợ giảm cân có nhiều dạng như: thuốc viên, kẹo dẻo, bột hoặc trà. Tuy nhiên, một nghiên cứu trên tạp chí Obesity cho thấy, các chất bổ sung thay chế độ ăn uống không giúp giảm cân.

Lời khuyên: Thực phẩm chức năng chỉ mang đến lợi ích cho những trường hợp thiếu hụt dinh dưỡng và nhận được chỉ định từ bác sĩ. Do đó, người muốn giảm cân cần chọn những cách như dùng chất dinh dưỡng từ thực phẩm tươi sống. Bởi chất xơ giúp làm đầy bụng, protein xây dựng cơ bắp và chất béo lành mạnh sẽ cung cấp năng lượng cho não bộ.

Tập thể dục quá sức

Vận động cơ thể là một cách giảm cân hiệu quả. Thế nhưng, thói quen tập quá sức trong thời gian dài có thể mang đến bất lợi cho quá trình giảm cân. Điều này tương tự như việc không tập thể dục. Một số rủi ro xảy ra trong quá trình tập như: tăng hormone cortisol và giảm sản xuất hormone điều chỉnh căng thẳng. Nếu bạn thường xuyên tập luyện quá sức, tình trạng căng thẳng không được kiểm soát sẽ dẫn đến cơn thèm ăn và ngăn bạn đạt được mục tiêu giảm cân.

Lời khuyên: Có 2 cách để làm thâm hụt calo là ăn kiêng và tăng cường độ vận động. Do đó, mỗi người cần sự kết hợp giữa bài tập tim mạch và rèn luyện sức mạnh cơ bắp. Đồng thời, chúng ta cần cân bằng giữa việc tập luyện và nghỉ ngơi phù hợp.

Theo bác sĩ Khoa, một cách khác hỗ trợ giảm cân là người bệnh có thể dùng thuốc hạn chế hấp thu lipid vào cơ thể. Đây là giải pháp an toàn, giúp bổ trợ cho việc xây dựng chế độ ăn lành mạnh, đi kèm với tập thể dục đều đặn. Những sản phẩm này hỗ trợ đào thải mỡ ra khỏi cơ thể bằng cách hạn chế sự hấp thu và phân hủy chất béo; từ đó, đẩy mỡ ra đường tiêu hóa và đi ra ngoài.

Một trong những gợi ý dành cho người tăng cân, người mắc bệnh béo phì là thuốc Orlistat Stada 120 mg có chứa hoạt chất Orlistat. Đây là chất ức chế các men lipase ở đường tiêu hóa. Khi đi vào dạ dày và ruột non, thuốc sẽ tạo liên kết với men lipase (tiết ra từ dạ dày và tuyến tụy). Điều này gây bất hoạt enzyme và làm mất khả năng thủy phân các loại chất béo trong thức ăn thành các chất mà cơ thể hấp thu được. Lúc này, chất béo không được hấp thu sẽ làm giảm lượng calo trong bữa ăn, hỗ trợ việc kiểm soát cân nặng.

Huyền My