Nhiều người khuyên dù lúc nhỏ đã tiêm vaccine phòng bệnh bạch hầu - ho gà - uốn ván, khi trưởng thành, tôi vẫn nên tiêm nhắc lại. Điều này có cần thiết không và nên tiêm vào thời điểm nào?

Độc giả Nguyễn Nam, 49 tuổi, Đà Nẵng

ThS.BS Ngô Thị Kim Phượng - Quản lý Y khoa, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC

Bạch hầu - ho gà - uốn ván là những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, mọi người đều có thể mắc phải. Các tổ chức y tế uy tín trên thế giới khuyến cáo từ năm đầu đời, chúng ta cần tiêm đúng lịch và đúng liều vaccine phòng ngừa bệnh bạch hầu - ho gà - uốn ván cho trẻ, đồng thời không bỏ qua các mũi tiêm nhắc lại do hiệu quả vaccine giảm dần theo thời gian.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các cơ quan y tế của Anh, Canada, Mỹ khuyến cáo ngoài hoàn tất lịch tiêm chủng cơ bản và tiêm nhắc cho trẻ dưới 2 tuổi, vaccine phòng bạch hầu - ho gà - uốn ván cần tiêm nhắc lại theo nhiều cột mốc. Trong đó, các giai đoạn quan trọng là từ 4 đến 7 tuổi, từ 9 đến 15 tuổi, phụ nữ chuẩn bị mang thai, người già từ 50 tuổi trở lên, người lớn có bệnh lý mạn tính đi kèm như bệnh lý phổi, hen suyễn, tim mạch, bệnh thận.

Trẻ vị thành niên tiêm vaccine bạch hầu - ho gà - uốn ván tại VNVC.

Với cột mốc từ 4 đến 7 tuổi và từ 9 đến 15 tuổi, khả năng miễn dịch với bệnh bạch hầu - ho gà - uốn ván của cơ thể gần như không còn kể từ lần tiêm ngừa trước đó. Song song đó, hai nhóm tuổi này thường xuyên hoạt động trong môi trường tiếp xúc đông người dẫn đến nguy cơ mắc bệnh cao hơn, do đó cần được tiêm nhắc lại.

Với người trên 50 tuổi, vì hệ miễn dịch suy yếu dần theo tuổi tác nên họ dễ mắc bệnh truyền nhiễm qua đường hô hấp như bạch hầu, ho gà. Ngoài ra, khi mắc bệnh, các triệu chứng thường nhẹ hơn nên dễ bị nhầm với bệnh thông thường. Vì vậy, họ có thể trở thành nguồn lan truyền mầm bệnh cho người xung quanh, đặc biệt là trẻ em tuổi còn nhỏ (0-3 tháng tuổi, chưa đạt đủ hiệu quả bảo vệ bằng vaccine) sống chung nhà.

Với phụ nữ chuẩn bị mang thai, mũi tiêm vaccine phòng bạch hầu - ho gà - uốn ván cho bà bầu trong ba tháng giữa và ba tháng cuối thai kỳ truyền lượng kháng thể thụ động cao cho thai nhi trước khi sinh, tăng cường khả năng phòng bệnh cho trẻ, đặc biệt là 3 tháng đầu đời.

Với người trưởng thành, điều đáng lo ngại là việc tiêm vaccine bạch hầu - ho gà - uốn ván ở nhóm đối tượng này chưa được chú trọng. Trong khi đó, người lớn có thể mang virus ho gà, bạch hầu và trở thành nguồn lây chính cho đối tượng có hệ miễn dịch suy yếu trong gia đình, đặc biệt trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người có bệnh lý nền mạn tính… dễ mắc bệnh. Nếu đồng nhiễm bệnh hô hấp khác như cúm, viêm phổi, Covid-19, người bệnh có nguy cơ diễn tiến nặng và tỷ lệ tử vong cao. Do vậy, với người trưởng thành, việc tiêm vaccine bạch hầu - ho gà - uốn ván cần được nhắc lại 10 năm một lần.

Do đó, trường hợp của bạn cần tiêm nhắc lại vaccine bạch hầu - ho gà - uốn ván để phòng bệnh cho bản thân cũng như gia đình.